SODEV Onursal Başkanı
ercan.karakas@hotmail.com
Seçim öncesinde, sosyal medya Dünyayı değiştirmek isteyen, “başka bir dünya mümkün” diyen sol için, örgütlenme gibi, tartışma platformları da çok önemlidir. Bu platformlardan en yaygın olanı da dergilerdir. Elektronik yayıncılığın gelişmesine rağmen dergiler hala önemlidir.
Ülkemizde de her dönemde, insanca yaşanacak, adaletli ve demokratik düzen mücadelesi yapanlar, görüşlerini dergiler ve yayınlarla halka iletmeye önem verdiler. Sosyal Demokrat solda da aynı doğrultuda çabalar eksik olmadı. 12 Eylül dikta rejimini aşma sürecinde bu çabalardan birisi de Sosyal Demokrat Dergi oldu.
12 Eylül rejimine boyun eğmeyen sosyal demokratlar tüm yasaklara ve baskılara rağmen SODEP, Halkçı Parti gibi partileri oluşturdular. Daha sonra bunlara DSP ve 1992’de yasağın kalkmasıyla CHP de katıldı.
Bu partilerden SODEP, programıyla, sosyal demokrat bir parti olduğuna vurgu yapmıştı. Diğer taraftan askeri rejimi ve sağı aşmak için bu partilerin bir araya gelmeleri de gerekliydi. Halkın talebi de bu yöndeydi. Sonuç olarak 1985 yılında SODEP ve Halkçı Parti, Erdal İnönü ve Aydın Güven Gürkan’ın büyük çabalarıyla SHP adıyla birleştiler. DSP birleşmenin dışında kaldı. 1992’de CHP yeniden açıldıktan sonra da 1995 yılında SHP ve CHP birleşti. DSP yine dışarıda kaldı.
SODEP-HP birleşmesinden sonra, birleşilen SHP’nin ideolojik çizgisinin sosyal demokrat doğrultuda netleşmesine, program ve örgüt yapısının yenilenmesine ilişkin yaygın ve canlı tartışmalar yaşandı. Tabii aynı şey SHP-CHP birleşmesinden sonra da yaşandı, yaşanmaya da devam ediyor.
12 Eylül döneminden sonraki bu yenilenme ve atılım sürecine katkıda bulunmak amacıyla bir grup siyasetçi ve bilim-düşünce insanı bir araya gelerek, 1988 yılında Sosyal Demokrat Dergi ve sosyal demokrat yayınlar için bir şirket kurduk.
Amacımız, baskıcı rejimden çıkışı ve geleceği solda, sosyal demokraside gören insanlar olarak parti ve gruplardan bağımsız ama fikri olan herkese açık bir tartışma platformu yaratmaktı. Çünkü solda ideolojik netleşme ve halkın desteğini almak için açık tartışmalara ihtiyaç vardı. Gerçekten de Sosyal Demokrat Dergi 1988-1994 yılları arasında açık ve verimli bir tartışma platformu haline geldi.
Kurulan bu şirket adına sahipliğini üstlendiğim dergide; özgürlük, eşitlik, adalet, demokrasi, barış, emeğe öncelik, doğanın korunması ve laik, demokratik, sosyal hukuk devleti gibi değerleri savunan yüzlerce siyasetçi, düşünce insanı, yazar, sendikacı kaleme aldıkları analiz, yazı ve önerileri ile dergiye destek verdiler. 12 Eylül darbesi sonrası Bülent Ecevit’in aydınlarla birlikte çıkardığı, bizlerin de destek verdiği “Arayış” sonrasında, Sosyal Demokrat Dergi, demokratik sol cenahta en etkili tartışma platformlarından biri oldu.
Başlangıçta gazete bayilerinde sunulan dergiye, okurlar da görüşlerini bildirerek önemli katkı sağladılar. Derginin ilk sayısının kapak konusu “Gelecek; Sosyal Demokrasi” olarak belirlenmişti. Daha sonraki sayılarda ele alınan konuların bazıları da şöyleydi; “Sosyal Demokrat Partilerde Örgütlenme”, “Türkiye’de Sosyal Demokrasinin Gelişimi ve Temel Politikaları”, “1 Mayıs”, “Dünya Barış Günü”, “AT ve Türkiye”, “İnsan Hakları; Hemen Şimdi!”, “SHP’de Yeni Dönem”, “Çözüm Savaş Değil, Barıştır”, “SHP’de Demokrasi Mücadelesi”, “Kürt Sorunu ‘Yok’ Demekle Yok Olmuyor”, “Dünya Solu Değişiyor”, “2000’li Yıllara Doğru Gençlik”, “Avrupa’da Irkçılık”, “Willy Brandt’ın Ardından”, “CHP Solu Birleştirebilir mi?”, “Sovyetler’e Ne Oldu?”, “Yeniden Sosyal Demokrasi İçin Çağrı”… Yüzlerce siyasetçi, akademisyen, sivil toplum örgütü yöneticisi, düşünür, siyaset bilimci analiz ve yazılarıyla Sosyal Demokrat Dergi’ye gönüllü olarak katkıda bulundu.
Sosyal Demokrat Dergi, aynı zamanda, dergide tartışılan konularda paneller ve konferanslar düzenledi. Kitaplar yayımladı. Dünya sosyal demokratlarının tartışma kitaplarının önemli olanlarını da Türkçeleştirdi. (Solda Yenilenme ve Geleceğin Sosyal Demokrasisi, Geleceğin Sosyalizmi vs.) 1994 yılının sonunda, çeşitli zorluklardan ötürü, Sosyal Demokrat Dergi’nin 7 yıllık yayın hayatı son buldu. Ama demokrasi ve sosyal demokrasi mücadelesi başka düzlemlerde devam etti. Dergiye emek veren, dergi çevresindeki arkadaşlarla birlikte 1994 yılında SODEV-SOSYAL DEMOKRASİ VAKFI’nı kurduk. Kurucu başkan-lığını yaptığım SODEV, önümüzdeki yıl 30’uncu yılını kutluyor. SODEV’in başkanları (Aydın Cıngı, Erol Kızılelma, Babür Atila, Ertan Aksoy, Rasim Şişman) ve yöneticileri geride kalan yıllarda kısıtlı olanaklara rağmen kalıcı başarılı çalışmalar sergilediler. Bunlardan birisi de 1994’te sonlandırılan Sosyal Demokrat Dergi’nin, 2011 yılından itibaren yenilenmiş biçimde tekrar yayınlanması oldu. Yüzüncü sayısını aşan Sosyal Demokrat Dergi, eski başkanlardan Aydın Cıngı’nın Genel Yayın Yönetmenliğinde, bugün de demokrasi ve sosyal demokrasi için canlı ve içerikli bir tartışma platformu olmaya devam ediyor.
Ekim ayı başında, SODEV Başkanı Rasim Şişman ve yayın kurulu değerlendirme toplantısında, mali zorluklar da göz önüne alınarak, Sosyal Demokrat Dergi’nin 2024 yılından itibaren elektronik ortamda yayımlanması ve yılda bir ila iki kez de basılı seçki olarak hazırlamaması kararlaştırıldı.
Dergimiz yeni formatıyla da sosyal demokrasi düşüncesinin geniş kesimlere ulaşmasına ve benimsememesine katkı sağlamaya devam edecektir. Bugüne kadar katkı sağlayan tüm dost ve arkadaşların katkılarının artarak devam edeceğine güvenimiz tamdır. Gelecek sosyal demokrasidir. Bugüne kadar dergimizi AB ülkelerinde ve ülkemizin birçok il ve ilçesinde temsil eden dostlarımızın ilgi ve katkılarının süreceğine inanıyoruz.