Röportaj: Rıza TÜRMEN
Arkadaşımız Ece ÖZTAN’ın Eski AİHM Yargıcı ve Eski CHP Milletvekili Rıza TÜRMEN ile yaptığı söyleşi İnsan hakları savunuculuğu zor ve riskli bir alan. Savaş dışındaki dönemlerde bile, insan hakları savunucuları önemli bedeller ödemek zorunda kalabiliyor. Peki ya savaş ve çatışma zamanlarında bu nasıl mümkün? İnsan hakları savunuculuğunun zor ve riskli bir alan olduğu doğru. Bu, […]
Dinçer Demirkent – Türkiye’nin Anayasa Sorunu ve 20 Temmuz Rejimi
Türkiye’nin anayasa sorunu, 20 Temmuz 2016’da ilan edilen Olağanüstü Hal sonrası oluşan fiili rejimin ötesinde bir anlam taşımaktadır. Burada tartışmaya açacağım tez, 20 Temmuz rejimi öncesinde ve sonrasındaki anayasa sorununu birlikte düşünmek gereğidir. Bunların güncel önemleri bakımından farkları karşılaştırılmaz olsa da 20 Temmuz rejimini aşacak gelecek perspektifini ortaya koyabilecek anayasal siyaset bakımından birlikte ele alınmaları […]
Ercan Karakaş – Hedef Güçlendirilmiş Parlamenter Rejim Olmalı
2017 anayasa değişikliği ile öncesinde eksikli de olsa yürütülmeye çalışılan “parlamenter demokrasi” yerine AKP ve MHP’nin öncülüğünde “cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi” denilen, dünyada eşi benzeri olmayan ucube bir sistem getirildi ve dünyadaki başkanlık ve yarı başkanlık sistemleri ile hiçbir benzerliği olmayan bu ucube sistem birinci yılını tamamladı. Sözde ülkemizin ekonomik, sosyal, siyasal sorunlarını hızla çözecek bu […]
Meral Danış Beştaş – Anayasa ve Kalıcı OHAL
Anayasa’nın uzunca bir süreden beridir uygulanmadığı ve 2016 yılının temmuzunda ilan edilen OHAL’in 2018 yılının temmuzunda kalıcı hale getirildiği karanlık, ucu görünmez bir dönemi yaşıyoruz. Tüm yaşananlar ve sonuçları ile birlikte değerlendirildiğinde içinde bulunduğumuz bu dönemi kati bir şekilde Anayasa tanımaz bir dönem olarak tanımlamak mümkün. Bununla beraber bu dönemi sadece OHAL ilanı ile sınırlı […]
A. Babür Atila – KORK ve…
İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi (Fransızca: La Déclaration des droits de l’Homme et du citoyen) Fransız Devrimi’nin temelini oluşturan, 26 Ağustos 1789’da demokrasi ve özgürlük adına yayımlanan temel metinlerden birisidir. Bu bildiri, 1791′de kabul edilen Fransız Anayasası’na da önsöz olarak eklenmiştir. Bildirinin 16. Maddesi, “Hakların güven altına alınmadığı ve güçler ayrılığının belirlenmediği bir toplumun anayasası […]
İbrahim Kaboğlu – Demokrasi Sınavındaki Toplum
Neden devlet değil de toplum? “Demokratik hukuk devleti” (md.2) ve “demokratik toplum” kavramları, anayasal düzende (md.2 ve 13) birbirini tamamlasa da, 16 Nisan 2017 günü oylanan 6771 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, devlet ve toplum ayrışmasına neden oldu. Şöyle ki; halkoylaması kampanyası, “evet” için resmileştirildi; halk ise, “hayır” dedi. Devlet ve toplum, […]
Zeynep Gönenç Parmaksızoğlu – 16 Nisan Halkoylaması: Hile ve Usulsüzlükler ile At Meselesi
Her şey, Yüksek Seçim Kurulu (YSK)’nın, 16 Nisan 2017 tarihinde yapılan Anayasa Değişikliği Halkoylamasında doğu illerindeki sandıklar açılıp oy sayım döküm işlemleri devam ederken, AKP Temsilcisi Recep Özel’in istemi üzerine, sandık kurulu mührü olmayan oy pusulalarının ve zarfların geçerli sayılmasına karar vermesiyle başladı. Oysa 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 77. […]
Aydın Cıngı – Siyasal İslam Sultası
Herkesin bir siyasal anlayışı ve eğilimi vardır. Toplum yaşamına kişisel anlayış ve eğilimlerimize uygun bir siyasal ortam egemense, söz konusu ortam/dönem bizim için iyi bir dönemdir. Cumhuriyet ile gelen Anadolu Devrimi ve aydınlanma süreci, benim de benimsemekte olduğum değerleri toplumsal yaşama yerleştirdi. Bozkırda diz çökerek yaşayan ümmetçiyi çağını özümsemiş yurttaşa dönüştürmeye uğraştı. Bunun için de, […]
Zeynep Altıok Akatlı – Demokrasi, Özgürlükler ve İnsan Hakları Bağlamında Türkiye
Şu dünyada insanca yaşamak da yoksa Ne kalıyor geriye, yüzyıllardan?* Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Genel Kurulu, 25 Nisan Salı günkü oturumunda, 45’e karşı 113 oyla Türkiye’nin denetim sürecine yeniden alınmasına karar verdi. Böylece Türkiye, denetim altında olan 9 ülkeye (Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Bosna Hersek, Gürcistan, Moldova, Rusya, Sırbistan ve Ukrayna) katılmış oldu. Türkiye, 13 […]
Ahmet Özer – Referandumu Nasıl Okumalı? Ne Yapmalı?
Seçim bitti; ancak tartışması ve etkileri daha epey sürecek gibi. Çünkü herşeyden önce bu referandum OHAL ortamında yapıldı. Böyle önemli bir oylamanın OHAL ortamında yapılmasının uygun olmayacağını daha önce bir vesileyle başbakan bile dile getirmişti. Ama her ne olduysa, daha sonra hızla OHAL ortamında referanduma gidildi, Başbakan’dan da bu konuda tek bir kelime duymadık. Duyamazdık; […]
Ercan Karakaş – Referandum Sonrası Gidişat ve Demokratların Görevi
16 Nisan Referandumu sonrasında iktidar, Türkiye’yi demokrasi değerlerinden ve çağdaş dünyadan koparmaya yönelik uygulamalarını hızlandırmaya başladı. Neler oluyor? Türkiye Nereye Gidiyor? gibi soruların sorulması ve bu sorulara verilecek yanıtlara dayalı politik tutumlar geliştirmek bugün için yaşamsal önem taşıyor. Referandum koşulları İşe referandum sonucuyla başlamak gerekir. Her şeyden önce referandum sürecinin, demokrasi iddiası olan ülkede düşünülemeyecek […]
Ozan Örmeci – Referandumun Ardından…
Sosyal Demokrat Dergi’nin bu sayısında 16 Nisan referandumuyla ilgili hemen hemen her konunun tartışılmış olması olasıdır. Ben ise, geriye dönük ve karamsar bir değerlendirme yapmaktan ziyade, yeni uygulamaya geçen “başkanlık sistemi”ne uygun stratejiler konusunda biraz düşünmek ve bu düşüncelerimi paylaşmak istedim. Zira ne olursa olsun hayat devam etmektedir ve bu referandumdan da gelecek adına alınacak […]
Filiz Aydın Koç – 16 Nisan 2017 Referandumu’na İlişkin Bazı Sonuçlar
Anayasa ve sistem değişikliği oylanan, “16 Nisan 2017 Referandumu” %51,4 ile “Evet” lehine sonuçlandı. “Evet- Hayır” arasındaki fark %2,8 olarak gerçekleşti. Ancak, YSK tarafından seçim sürecinde, yasaya aykırı olmasına rağmen, mühürsüz oy pusulası ve zarflarının geçerli sayılacağı yolundaki kararı, başa baş tamamlanan seçim sonucu üzerinde büyük şaibe yaratmıştır. Alınan bu karara yönelik tartışma ve yasal […]
Arzu Çerkezoğlu – İşçiler Neden Hayır Dedi?
16 Nisan referandumuna giderken Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) açıkça “HAYIR” tavrını ortaya koyan ve örgütleyen tek işçi sendikaları konfederasyonu oldu. Memleketin ve işçilerin geleceği için HAYIR derken, Türkiye’nin tüm demokrasi birikimini yok etmeyi hedefleyen tek adam rejimine olduğu kadar; güvencesiz çalışmaya, taşeron köleliğine, kiralık işçiliğe, kıdem tazminatının gaspına da HAYIR dedik[1]. Ülkeyi yönetenler […]
Tayfun İşbilen – Anayasa Mücadelesinde Mühendis ve Mimarlar
Ülkemizin siyasi sistem ve rejimini köklü bir şekilde değiştirmeyi, kamu yönetimini ve ekonomiyi sınırsız kontrol edebilmeyi amaçlayan bir anayasal düzen değişikliği referandumu yapılmıştır. Mühendis ve mimarların örgütü TMMOB, referandum sürecini ve yapılmak istenen değişiklikleri bütün yönleriyle değerlendirmiş; yaptığı açıklamalar, yayımladığı dokümanlar ve yaptıkları eylemlerle meslektaşlarını ve halkı bilgilendirmeye çalışmıştır. Özetle TMMOB Cumhuriyeti, demokrasiyi, laikliği, 150 […]
Erol Kızılelma – Gelen Yıl Gideni Aratacak Gibi….
AKP’nin iktidara geldiği ilk günden beri, hep bir önceki günü arar halde yaşadık. Kabus gibi olaylar yaşadığımız, teröre ve savaşa yüzlerce kurban verdiğimiz 2016 yılı, aynı zamanda faşizmin kurumsal yapısının oluşturulması için uygun gerekçelerin hazırlandığı ve adım adım uygulandığı bir yıl oldu. Bu gidiş nedeniyle 2017 için de pek ümitli olamıyor insan. 2016 yılının, neredeyse […]
Zeynep Altıok Akatlı – Demokrasinin Gaz Hâli…
“Ey benim umudumu Bölük bölük Eden hızarlar, Oluklu hançer, Güle narh koyanlar; Şahmaranın başı için Payımıza düşen ne? Birgün sorarlar.”* Eflatun diyor ki; ‘’demokrasi halkın eğitimi meselesidir. Eğitimsiz kitlelerle demokrasiye geçilirse oligarşi, az sayıda ve ayrıcalıklı kişinin iktidarı elinde bulundurduğu düzen oluşur, demagoglar otorite kurar. Yönetim otokrasiye yani tek bir kişinin mutlak, sınırsız biçimde iktidarı […]
Aydın Cıngı – Ahval ve Şerait
Türkiye, 2017’ye girerken, tam bir yangın yeri. Bu bir saptama ve bu saptamayı dile getirmek ne bozgunculuk, ne de kötümserlik; yalnızca gerçekçilik. Neyi tutsanız elinizde kalıyor; çünkü ülke yönetilmiyor. Tepedeki kadronun derdi başka. AKP iktidara, ne pahasına olursa olsun, tutunma derdinde. Esasen ülkeyi yönetme çabası gösterse dahi bunu becerebilecek yetenekte değil. Ülkenin yakasını şu anda […]
Ahmet Özer – “Cumhur-Başkan” mı? “Tek Kişilik Yönetim” mi?
Anayasada, kozmetik bir müdahale ile bir paradigma değişikliği yapılıyor. Oysa bu süreç, toplumun tüm katmanları tarafından tartışılması, sivil toplum tarafından hazmedilmesi, demlenmesi gereken bir süreç. Bunun yerine yangından mal kaçırır gibi neden yapılan bu düzenleme, Türkiye’nin ihtiyaçlarından ziyade kişiye özgü olduğu izlenimi veriyor. Yaşadığımız sorunlar ve anayasa değişikliği Nitekim düzenleme, 2019 yılında yürürlüğe gireceği halde, […]
İbrahim Kaboğlu – Demokratik Anayasa İçin Yol Temizliği
Bu başlık, demokratik anayasa için önkoşullar çağrışımı yapmakta ve yasal düzlemde düzenlemeler yapma gereğini ifade etmektedir. Yasal düzlemde, özellikle düşünce özgürlüğü (ifade ve basın özgürlükleri) ve toplu (toplantı, gösteri ve dernek) özgürlükler alanında yürürlükte bulunan ve bu özgürlükleri sınırlayan, -bazen kullanılamaz hale getiren- ve Anayasa’ya aykırı olan yasaların elden geçirilmesi gereklidir. Ne var ki, demokratik […]
Erol Kızılelma – Anayasasızlaştırma Çabaları ve Hukuksuzluklara Karşı Ne Yapmalı?
Bu soruyu sormak, bu soru çerçevesinde tartışmak ve öneriler geliştirmek önemli. Yalnız, bunu akıl vermekle karıştırmamak lazım. Çünkü özellikle bizim sol siyasetimizde akıl vermekte yarışırız ama söylediklerimizi neden kendimiz uygulayamayız? İşte bunun cevabını kolay veremeyiz. O nedenle, akıl verir gibi üst perdeden söylemleri bir kenara bırakıp nasıl bir araya geleceğimiz, birlikte nasıl öneriler geliştirebileceğimiz konusuna […]