Yüksel TAŞKIN – Bölüşüm Adaleti İçin Etkin ve Hak Temelli bir Sosyal Devleti İnşa Etmek En Önemli Siyasi Önceliğimiz Olmalıdır

1980’lerde yükselişe geçen neoliberalizm, sosyal devlet anlayışına ve somut düzlemde de refah devletinin kazanımlarına büyük bir saldırı başlattı. Bu süreçte “sosyal güvenlik devleti” gerilerken, devletin iç ve dış güvenlik alanındaki rollerini ciddi ölçüde arttıran “milli güvenlik devleti” yükselişe geçti. Güvenlikçiliğin yükselişi, çoğu zaman kamucu politikaların gerileyişinin de bahanesi oldu. Neoliberal dalganın yarattığı ideolojik akıl tutulması […]

Mustafa Akın ÖZERDEM – Dayanışma Bilinci

Ekonomilerde “kutsallaştırılmış”  büyüme gerçekleştirilirse, sanki insana ait tüm ekonomik sorunların çözüleceği gibi bir algı yaratılıyor ki, bu, doğru değil.  Zira Klasik Kapitalist İktisat “kaynakların kısıtlılığı” fikri üstüne oturuyor. Aslında bu, bir tespitten çok bir kabuldür.  Kaynakların kısıtlılığının kabulü, sisteme, toplumlarda insanlara rol biçme, onları sınıflar şeklinde kümelendirme şansı veriyor. Buna göre, kaynaklar kısıtlıdır; o takdirde […]

SD Dergi 111/112 Çıktı: Koronalı Günlerde… Laiklik ve Bilimsel Eğitim

Dergimizi pdf formatında indirmek için tıklayınız. Online dergimizi okumak için tıklayınız. Değerli okurlar, Geçen sayıda belirtmiş olduğum üzere, Türkiye gündeminin tek kapak konusuna sığmayacağını düşünerek bu sayıda “laiklik” ve ”eğitim” konularını işlemeye karar vermiştik. Ne var ki, bu arada ortaya bir virüs çıktı ve yalnızca Türkiye’yi değil tüm dünyayı tek gündeme sığdırdı. Dolayısıyla, dergimizin bu […]

Mehmet Şakir Örs – Bu Sistem de, Bu Düzen de Değişmelidir

Dünya olağanüstü bir dönemden geçiyor. Korona virüsünün yarattığı tehlike, ülkeleri ve halkları doğrudan etkiliyor. Bugünlerde insanlar öncelikle can derdine ve sağlıklarını korumanın peşine düşüyorlar. Toplumsal yaşam ve gündem, bütünüyle bu temel konunun kuşatması altında kalıyor. Aslında, küresel kapitalist sistemin ve dünyaya egemen olan siyasal anlayışların, ne derece kof ve temelsiz olduğu, böylesine olağanüstü durumlarda daha […]

Sheri Berman – Sosyal Demokratlar Dünyayı (Yeniden) Kurtarabilir mi?

Bu makale ingilizce orijinalinden Ankara Üniversitesi Doktora Adayı, Işık Üniversitesi Öğretim Görevlisi Onur Alp YILMAZ tarafından (onuralp.yilmaz91@gmail.com ) Sosyal Demokrat Dergi için çevrilmiştir. “Komünizm ve demokratik sosyalizm bugünün siyasal bölünmüşlüğüne merhem olamayacaktır. Lakin, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından aşırılıklara engel olan sosyal demokrasinin bu bölünmüşlüğe merhem olabilir.” Sosyalizm, bir yeniden diriliş sürecinin içindedir. Kamuoyu araştırmaları, özellikle […]

Cezmi Doğaner – Demokratik Toplum ve Sosyal Demokrat Seçenek

Teknolojik ilerleme ve değişimin yaşandığı dünyada ulusal ve evrensel düzeyde, çoğulcu demokratik bir toplumun ülkemizin çağdaşlaşması yolunda geçerli bir seçenek olduğu kuşkusuzdur. Sosyal Demokrat seçenek, Türk toplumunun kendine özgü koşullarında 1960’lı yılların ortalarından itibaren etkin çözümler üretebilmiş, önemli bir düşünsel dönüşümü de gerçekleştirmiştir. Bununla birlikte 1970’li yıllardan başlayarak halen etkisini sürdürmekte olan sosyoekonomik bunalımın ve […]

Ercan Karakaş – SPD’de Yeni Dönem

Derin bir kriz içerisinde olan Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin (SPD) olağan kurultayı 6-8 Kasım 2019 tarihlerinde Berlin’de gerçekleşti. Parti yönetimi, kurultaydan çok önce, partinin eş başkanlık sistemini uygulayacağını ve kurultaya sunulacak eş başkanların üyelerin oylarıyla belirleneceğini duyurdu. Kurultaydan yaklaşık dört ay kadar önce yarışa girecek eş başkan adayları partiye başvurdular. Başvuran 12 eş başkan adayı […]

Nazik Işık – Sosyal Demokrasi, Sivil Toplum ve Kent Konseyleri: Yerel Demokrasi ve Katılımcılığı Geliştirmek İçin Çözümler Ve Öneriler – II

SODEV’in Sosyal Demokrasi Sempozyumu’nda yaptığım konuşmanın ilk bölümü geçen sayıda yayınlanmıştı ve STK’lara dair görüş ve önerilerimi içermekteydi. Bu sayıda yer alan ikinci bölümde Kent Konseyleri yer almakta. Bu bölümde de, konuşmanın yapıldığı zamanki hali esas alınmıştır. Ancak 2019 Yerel Seçimleri sonrası durumu da dikkate alarak metni gözden geçirdiğimi ve özellikle öneriler kısmına bazı eklemeler […]

Seniye Nazik Işık – Sosyal Demokrasi, Sivil Toplum ve Kent Konseyleri: Yerel Demokrasi ve Katılımcılığı Geliştirmek İçin Çözümler ve Öneriler- I

Küreselleşme STK’lara Yeni Katılım İmkanları Getirdi Küreselleşme ve yerelleşme aynı anda yürümekte olan ama farklı iki yönde ilerleyen süreçler; üstelik iç içe yürüyorlar. Bu iç içelik ortak sorunlarla karşı karşıya olmalarına yol açıyor. Yerelleşme kendiliğinden de artıyor ama artmasını da isteğimiz, arttırmaya çalıştığımız bir olgu. Yerel olana bir ilgi var ve günlük hayatıyla ilgilenen herkes […]

Meryem Koray – Demokrasi için Kendini Gerçekleştirme Yolu: Sosyal Refah Devleti – II

Kapitalist ekonomide sosyal devlete dayalı uzlaşmanın ve bu uzlaşma üzerinde yükselen sosyal demokrasinin tarihsel olduğu kadar durumsal koşulara bağlı bir gelişme olduğu yadsınamaz. Bu nedenle Przeworski’nin sosyal demokrasiyi durumsal-tarihsel bir fenomen olarak değerlendirmesi oldukça haklılık taşımakta (Przeworski, 1991). Aslında her siyasal düşüncenin varlık kazanması ve güçlenmesinin toplumsal-siyasal güç ilişkilerine bağlı olduğunu söylemek mümkün. Batı Avrupa’da […]

Korel Göymen – Türkiye’de Sosyal Demokrasi Yerelleştirilmelidir

Yerel düzeyde yetki ve yönetimin güçlü ve etkin kılınması bugün sosyal demokrasinin en temel özellikleri ve ilkeleri arasındadır. Bu özellik 1960 ve 1970’lerde Batı Avrupa’daki sosyal demokrat partilerin güçlenmesinde önemli bir yer tutmuş ve Avrupa Birliği’nin (AB) gelişmesinde sosyal demokratların etkisini yansıtmış ve artırmıştır. Yerel yönetimlerin güçlü olması yalnızca etkin bir yönetim sağlamak açısından değil, […]

Sema Erder -Yerel Demokrasinin Kurulmasında Zorlu Yol: Popülizm ya da Kuralla Kural Dışının Dansı

Demokrasi cephesinin yerel seçimlerde, özellikle İstanbul’da tekrarlanan seçimlerde gösterdiği başarı, hüküm süren karamsarlığın yerini, temkinli de olsa, iyimserliğin almasını sağladı. Türkiye’de yerel demokrasinin eksikliği akademisyenler, teknokratlar ve bazı siyasetçiler arasında uzun dönemdir tartışılıyordu. Bu tartışmalar sayesinde, yerelleşmenin demokratikleşme açısından önemi, kurumsal ve yasal yapıdaki engeller ve nelerin yapılması gerektiği konusunda yeterli birikimimiz var. Son zamanlarda, […]

Ayşen Uysal – Yerel Demokrasiyi Demokratikleştirmek

“Demokrasiyi nasıl demokratikleştirebiliriz, nasıl derinleştirebiliriz?” sorusu yarım yüzyılı aşkın bir süredir siyasal bilimlere kafa yoranların temel meselelerinden biri. Böyle bir sorunun ortaya atılmasının temelinde, temsili demokrasinin seçmeni belli aralıklarla yapılan seçimler dışında edilgen, atıl kıldığı ve siyasetten uzaklaştırdığı varsayımı yatar. Dolayısıyla da böyle bir soru, aynı zamanda yurttaşın yeniden politikleştirilmesine dair yol ve yöntem arayışını […]

Ercan Karakaş – Yerelden Merkeze Açılan Demokrasi Yolu

Ekrem İmamoğlu’nun 23 Haziran’da yenilenen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerini, oylarını büyük ölçüde arttırarak tekrar kazanması yalnız İstanbul için değil Türkiye için de büyük bir kazanç oldu. Bu sonuç, ülkemizin yeniden insan haklarına dayalı, çoğulcu, katılımcı bir demokrasiye, parlamenter rejime dönülmesini savunan kitleler için büyük umut yarattı. Bu kez yerel yönetimden merkezde yönetime yönelinmeli Öyle […]

Selin Sayek Böke – Her Yerde ve Hemen: Sağ Popülizme Karşı Sosyal Demokrasi

Küresel ölçekte istikrarsız bir dönemden geçiyoruz. Otoriter siyaset ve neopopülizm dünyamızı nefessiz bırakıyor. Freedom House’un 2019 yılı için yayınladığı Dünyada Özgürlük raporunun başlığı, milyonların yaşadığını iki kelimede özetliyor: “Demokrasiden uzaklaşma (Democracy in Retreat)”. Rapor, 2018’in, küresel özgürlüklerin azaldığı ardışık on üçüncü yıl olduğunun altını çiziyor. Özgürlükler, otoriterliğin ve popülizmin elinde paramparça ediliyor. “Özgür olmayan” ülkelerin […]

Aydın Cıngı – Avrupa’da Farklı Siyasal Yönelimler

Son yıllarda saptanan ve tüm solcuları ve sosyal demokratları kaygılandıran bir siyasal görüntü var: Avrupa solu tükeniyor ve siyaset, sağ popülist söylem etkisiyle sağa savruluyor. Bu olgu, pek çok gözlemci tarafından, daha 1990’lı yıllardan 2018 yılı sonuna değin Avrupa’da düzenlenen seçim sonuçları ışığında da somut bir görünüme bürünmüştür. Söz konusu eğilim, Trump’lı, Bolsonaro’lu, Hindistan’da yenden […]

Meryem Koray: Demokrasi için Kendini Gerçekleştirme Yolu: Sosyal Refah Devleti-I

Sosyal demokrasinin Türkiye ‘de derinlikli biçimde tartışıldığı söylenemez.  Gerçi ülkenin içinde bulunduğu koşullar da buna pek izin vermemekte; ancak sürekli aynı sorunlara takılıp bunları konuşan, bir düşünce ve siyaset olarak kendini var etme yolunu yeterince önemsemeyen sosyal demokrasinin başarı şansının fazla olacağını düşünmek de mümkün değil. Öte yandan bugün hem dünyada değişen koşullar var hem […]

Şerif Egemen AHMET – Yeni 10 Yıla Doğru Sosyal Demokrasinin Geleceği: Gemi Sola Çekiyor!

Avrupa’da ve dünyada aşırı sağcı popülizmin önlenemez yükselişi, küresel piyasalarda daralma eğilimi, göç karşısında savunmasız kalan ulus devletler, İngiltere’nin ayrılık kararı (Brexit) sonrası Avrupa Birliği’nin (AB) kimlik sorunu, Ortadoğu’da İran karşıtı yeni bir çatışmanın gün geçtikçe yakınlaşması, Donald Trump ABD’sinin diplomatik dengeleri sarsan kararları, Çin’in Modern İpek Yolu projesiyle giriştiği ekonomik yeni hegemonya savaşı, sınırları […]

Mehmet Şakir ÖRS – Sol ve Sosyal Demokrat Harekette Yeni Arayışlar

Son dönemlerde dünya siyasetinde ilginç gelişmeler yaşanıyor. Her geçen gün daha da büyüyen ekonomik ve sosyal sorunlardan bunalan kitleler, yeni arayışlara yöneliyorlar. Kapitalizmin sömürüye dayalı küresel sisteminin ve düzeninin dertlerine derman olmadığını, tam aksine var olan adaletsizliği, haksızlığı ve hukuksuzluğu daha da büyüttüğünü gören insanlar, yeni düşlerin peşine düşüyorlar. Dünyada otoriterlik, ırkçı milliyetçilik, dinsel temelli […]

Selin SAYEK BÖKE – Sağın Duvarlarını Sol İle Yıkmak

Etrafımıza duvarlar örülüyor… Etrafımıza duvarlar örülüyor. Zihinsel duvarlar… Yükselen neo-faşist ve neo-popülist siyaset toplumları ayrıştıran, kimlikler üzerinden herkesi kendi cemaati içine sıkıştıran bir hırçınlığı tüm dünyanın üzerine boca ediyor. Neo-faşist sağ siyaset “ötekine” ve “düşmana” duyulan öfke üzerine kuruluyor. “Öteki” kimi yerde doğduğu topraklar üzerinden tanımlanıyor. Kimi zaman istemeyerek ülkesini terk etmiş olmak, göçmen veya […]

Ercan KARAKAŞ – Sosyal Demokrasinin Bunalımı ve Çıkış Yolu

Yaşadığımız süreçte solun, sosyal demokrasinin bunalım içerisinde olduğu bir gerçek. Bunalımın nedenlerine ve çıkış yollarına ilişkin tartışmalar ve arayışlar da artarak devam ediyor. Bu tartışmalar giderek uluslararası bir boyut kazanmış durumda. Çünkü sorun, bir ülkeyle ya da Avrupa ile sınırlı değil. Kapitalist küreselleşmenin tüm ülkelerin ekonomileri üzerindeki etkileri, arayışın uluslararası boyut kazanmasının en önemli nedenlerinden […]

Seren Selvin Korkmaz – Sosyal Demokrasinin Sol-Dönüşümü ve Solun Yeni Ütopyası

“Ütopya ufuk çizgisinde duruyor. Ona iki adım yaklaştığımda iki adım geri çekiliyor. Eğer on adım ilerlersem, hemen on adım öne geçiyor. Ne kadar uzağa gidersem gideyim ona erişemiyorum. Peki o zaman ütopyanın amacı ne? Amacı şu: Bizi harekete geçiriyor.” Eduardo Galeano Dünya siyaseti otoriterleşme, eşitsizlikler, yükselen sağ-popülizm ve toplumsal kutuplaşmanın hakim olduğu bir kriz evresinde. […]

Ece Öztan – SODEV Sosyal Demokrasi Ulusal Sempozyumu’nun Ardından…

Zor bir yılı daha geride bıraktık… Demokratik siyasete inananlar, ifade özgürlüğü ve eleştiri hakkını kullanan akademisyenler, emeğin hakkını savunanlar, LGBTİ bireyler, yolsuzluklara karşı çıkanlar, evrensel hukuk ilkelerine bağlılığını koruyan hakimler, çocuklarının laik ve kamusal bir eğitim almasını isteyen ebeveynler, özgürce yaşamak isteyenler, barışı savunanlar, her alanda eşit bir yaşam mücadelesi veren kadınlar, meslek ilkelerine uygun […]

Tolga Tören – Sosyal Demokrasinin İki Tarihsel Borcu: Barış ve Adalet

İngiltere’de 1700’lü yılların ortalarında başlayıp 1800’lü yılların ortalarında sonlandığı kabul edilen sanayi devriminin önemli sonuçlarından birisi, kuşkusuz, üretimin teknik temellerinde ortaya çıkan gelişmedir. Bu anlamda, evet, sanayi devrimi “insanlık” için “büyük bir adımdır”. Bu adımın bedelini ödeyenler ise,  insanlığın çoğunluğunu oluşturan ücretli çalışanlar olur. Sanayide ve tarımsal üretimde yaşanan makineleşme, verimliliğin ve üretimin artmasına yol […]

Yunus Emre – Haksızlıklar Ülkesinde Sosyal Demokrasi

Türkiye’de sosyal demokrasi, gelişmiş kapitalist ülkelerle göre geç, çevre ülkeleriyle kıyaslandığında ise oldukça erken sayılabilecek bir tarihte 1960’lı yıllardan sonra gündeme gelmiştir. Bu durumun en önemli sebepleri, Türkiye’de işçi sınıfının sayısal ve örgütsel açıdan güçsüz olması ve solun ve işçi hareketinin rejim tarafından uzun yıllar baskı altında tutulmasıdır. 1963’de 274 ve 275 sayılı kanunlarla işçi […]

Ercan Karakaş – Sosyal Demokrasinin Sorunları ve Geleceği

Sosyal Demokrasinin kriz içerisinde olduğu bir gerçek. Bu kriz, hem sosyal demokrasinin doğduğu Avrupa ülkelerinde, hem de Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde yaşanan bir kriz. Yaşanan krizin somut belirtisi ise, sosyal demokrat partilerin -başta Avrupa olmak üzere- birçok ülkede iktidar mücadelesinde geriye düşmüş olmalarıdır. 21.yüzyıl başlarken, o süreçteki 15 Avrupa Birliği (AB) ülkesinin dörtte üçünde […]

Burak Cop – Sosyal Demokrasinin Krizi İçin Bir Reçete: Sosyalistleşme

Türkiye’de büyük sermayenin örgütü niteliğindeki TÜSİAD’ın Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan’ın “Liberal demokrasi, hukuk devleti ve piyasa ekonomisinin tüm dünyaya barış ve refah getireceği beklentisinin boş çıktığını itiraf etmek durumundayız” sözleri (18 Ocak) kamuoyunda epey ilgi çekti. Özilhan, son bir yıl içinde büyüme sağlamış ülkelerin pek azında liberal ekonominin hakim olduğunu ve Çin’in, devlet […]

Kerem Hocaoğlu – CHP Tarihinde Bir Dönüm Noktası: Sosyal Demokrasiye Evrilme

1965 seçimleri öncesinde Cumhuriyet Halk Partisi’nin yeni bir söylemle Türkiye kamuoyunun karşısına çıkması şaşırtıcı kabul edilir. Dönemin sol rüzgarıyla birleşen parti içerisindeki yenilikçi kadronun çabası, ortanın solu söylemini ortaya atılmasını sağlamıştır. Ortanın solu söyleminde Ecevit ve İnönü’nün farklı yorumları olsa da, netice itibariyle Türkiye siyasetinde CHP’nin ideolojisi sosyal demokrasiye evrilecektir. Bu dönüşümün ilk örneği de […]

Gökçe Gökçen – Avrupa Sosyal Demokrasisi ve Suriye Sorunu

Geçtiğimiz hafta Paris’te yapılan terör saldırılarının ardından, Avrupa Birliği (AB) dış siyasetine ilişkin bir konu Avrupa’nın gündemine belki de ilk kez bu kadar kalıcı bir şekilde oturdu. Avrupa’da sosyalist örgütlerle 2013 yılından bu yana süren ilişkilerim gereği, Avrupa sosyalistlerinin ve gençlik örgütlerinin Suriye konusundaki tepki ve görüşlerini yakından izlemeye çalışıyorum. Bunlardan yola çıkarak Fransa ve […]

Aydın Cıngı – Türkiye’nin Seçimi

          Türkiye yine bir seçime gidiyor. Bütün seçimlerden önce durum saptaması yapılırken, o seçim sürecinin yaşamsal önemde olduğu tezi öne sürülür. Bu seçim için de farklı bir şey söylenmiyor; ancak bu kez sonuç gerçekten yaşamsal bir önemde. Gerçekçi durum saptaması Görünürde seçim, bir iktidar partisi ile -%10 baraj dikkate alındığında- parlamentoya […]